Het bestuur van VHS Railprofessionals heeft het principeakkoord over de cao 2022 met positief advies voorgelegd aan de leden. Hieronder laten we zien welke punten uit de inzetbrief en later ingediende punten van VHS zijn binnengehaald en waarom het advies positief is.
De grootste struikelblokken van deze cao-onderhandelingen waren de hoge werkdruk bij het operationele personeel en de hoge inflatiegevolgen voor iedereen. Deze onderwerpen hebben veel aandacht gekregen en voor andere items was het deze cao-ronde gewoon niet het juiste moment.
Ons eerste voorstel over dit onderwerp was een werkgroep te installeren die moest nadenken over verbetering van de sociale veiligheid, de doorstroom van vrouwen en genderneutraliteit. Een werkgroep is er niet gekomen. NS heeft op ons verzoek een analyse gedaan en daaruit kwam dat de doorstroom van vrouwen niet minder was dan die van mannen. Sociale veiligheid is zo’n onderwerp dat het in het geweld van inflatie en werkdruk niet gehaald heeft. Op het gebied van genderneutraliteit gaat NS de cao genderneutraal maken en is er een goed transitieverlof afgesproken.
Hoofdstuk 9 van de cao bevat afspraken speciaal voor output gestuurd personeel; in tegenstelling tot roostergebonden personeel waarvoor hetzelfde soort afspraken staan in hoofdstuk 8. Het probleem dat VHS heeft aangekaart is dat er steeds vaker functies onder hoofdstuk 9 kwamen waarvoor aanwezigheid was vereist; dus een vorm van roostergebonden. Ook de overgang van H8 naar H9 ging vaak met gedoe gepaard. Na discussie heeft NS besloten hoofdstuk 9 op te heffen: output gestuurd werken is ondertussen een manier van werken geworden waarmee ervaring is opgedaan. Daar hoeven geen speciale arbeidsvoorwaarden voor aangehouden te worden. Hoewel onverwachts, wat ons betreft wel een elegante oplossing. Er komt een overgangsregeling voor personeel onder hoofdstuk 9. We houden de vinger aan de pols hoe die eruit gaat zien.
In de huidige cao staan diverse regelingen die maatwerk mogelijk maken in de arbeidssituatie, afhankelijk van de levensfase van de werknemer. Het zijn echter losse afspraken. VHS pleit voor een integrale benadering. In het geweld van de topprioriteiten van deze cao-ronde, werkdruk en inflatie, is dit onderwerp niet opgepakt.
Gezien de onzekerheden die er waren op het gebied van inflatie, pensioenpremie, reorganisaties en krapte op de arbeidsmarkt had VHS ingezet op 1 jaar. Dat geeft even rust om verder te kijken. NS heeft 1,5 jaar voorgesteld. Maatregelen zoals de inflatiecorrectie en de duidelijkheid over hoe de pensioenpremie zich in de komende jaren gaat ontwikkelen geven hier meer zekerheid. VHS kan zich daarom in de langere looptijd prima vinden.
VHS had ingezet op een loonstijging van 5% voor 1 jaar. Het bereikte resultaat van +5% per 1 juli 2022 (met een bodem van €185,- per maand) en +3,45% op 1 januari 2023 over de cao-periode van anderhalf jaar is iets beter. Dit komt ook omdat tussen het schrijven van de brief, voorjaar 2022, en het tekenen, september 2022, de wereld op inflatiegebied er nu heel anders bijstaat. Over heel NS genomen komt dit neer op ongeveer 9% gemiddeld, dit dankzij de bodem van €185,- per maand. Voor de onderste loonschalen van NS kan dit dus oplopen tot ongeveer 20%, al moet er wel bij gezegd worden dat er maar een zeer beperkt aantal collegae in deze schalen werkzaam zijn.
Een punt waar VHS al langer de nadruk op legt is ook gerealiseerd: de thuiswerkvergoeding. Met name met de huidige hoge energiekosten is dit niet onbelangrijk. Het bedrag is niet schokkend maar naast het geld is het een winstpunt dat dit onderwerp hiermee een plaats gekregen heeft in het arbeidsvoorwaardenpakket van NS.
Ook het afspreken van onbereikbaarheid is al langer een punt van aandacht voor ons. Daar zijn moeilijk regels voor te maken. Om toch wat structuur te bieden heeft VHS er voor geijverd dat NS daar een vorm van suggesties voor opstelt, die kunnen helpen in het gesprek tussen medewerker en manager. Dat gaat gebeuren.
Ook had NS in het eerste aanbod op de laatste onderhandelingsdag al een concreet tijdpad staan voor het terugkeren naar maximale pensioenopbouw. Daar stond als uitgangspunt in het percentage wat vandaag de dag zou leiden tot maximale pensioen opbouw in 2025, maar dan rest nog de vraag of in 2025 dat percentage ook daadwerkelijk zal leiden tot maximale pensioen opbouw. Wij hebben voor elkaar gekregen dat daar een onderbouwde schatting in gekomen is van het dan - over 3 jaar - geldende percentage wat nodig is voor maximale pensioenopbouw, en dat NS zich daar aan heeft gecommitteerd. Dit betekent dat, als de prognose klopt, NS’ers vanaf 2025 weer maximaal hun pensioen opbouwen. De verdeelsleutel van de kosten blijft zoals hij nu is, namelijk 1/3 van de kosten voor de werknemer en 2/3 van de kosten voor werkgever.
Het voorliggende principeakkoord is bereikt in nauwe samenwerking met de andere bonden. Het gezamenlijk optrekken tijdens de onderhandelingen en het afbreken ervan was een belangrijke factor. De stakingen en de druk die daarop ontstond vanuit de overheid hebben ook stevig bijgedragen aan het resultaat. Intern VHS was de soepele samenwerking tussen onderhandelaars, leden in de achterkamer en leden van het bestuur een succesfactor.
NB: Lijkt het je leuk om zelf dit proces eens mee te maken en er invloed op uit te oefenen, kom dan ook over anderhalf jaar naar “de achterkamer”. Laat het ons weten en we zetten je op de lijst. Voor de onderhandelaars is een kritische achterkamer van onschatbare waarde.
Met VHS blijf je op de hoogte!
