Column: Het digitale tijdperk komt er echt aan

We staan namelijk aan de start van een nieuwe tijdperk Je hoeft er de kranten maar op open te slaan, het nieuws op TV te volgen of het gaat over digitalisering. Tegelijk met dit nieuwe tijdperk ontstaat ook een nieuwe ordening. Het industriële tijdperk, in zwang vanaf ongeveer het jaar 1850 met de uitvinding van de stoommachine, wordt nu toch echt afgelost door het digitale tijdperk. Volgens hoogleraar Transitiekunde Jan Rotmans van de Erasmus-universiteit in Rotterdam zitten we momenteel in een overgangsfase.

De op handen zijnde digitalisering heeft inmiddels een aantal decennia gesudderd. Oké, er waren computers en zo nu en dan had je daar wat aan. Echter, het was toch vooral het domein van nerds die voor ''gewone'' mensen onhandige en onbegrijpelijke software opleverden met zoveel beperkingen dat ze uiteindelijk niet voldeden. Slechts 30% van de automatiseringsprojecten kwam daadwerkelijk naar tevredenheid in de lucht. De Belastingdienst is er ''groot en bekend'' mee geworden, maar niet in positieve zin.

Keer op keer bewees de praktijk dat de mens nog niet kan worden vervangen door de computer. Inmiddels zie je in diezelfde praktijk dat dit voor (delen van) bepaalde functies wel het geval is. Mensen worden -weg geautomatiseerd-. En niet louter mensen, hele instituties uit het industriële tijdperk zijn op zoek naar hun nieuwe toegevoegde waarde. Denk hierbij aan banken, woningbouwverenigingen, kerken, oliemaatschappijen en ook aan de politiek.

We proberen met bewezen methodes en ingesleten belangen uit het industriële tijdperk onze nieuwe uitdagingen op te lossen. Mislukking verzekerd!

Door deze aanpak worden de verschillen tussen have's en have not's groter en zijn niet alleen meer de schuld van de babyboomers. Ook generatiegenoten van de Millennials en de generatie Z worden op deze wijze gesplitst. We hoeven alleen maar te kijken naar de woningmarkt en het verschil tussen flexibele en vaste banen. De sociale urgentie is nog nooit zo groot geweest sinds de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.

''Wie wezenlijk wil veranderen moet tot stilstand komen.''

Jan Rotmans zegt ''Wie wezenlijk wil veranderen moet tot stilstand komen.'' Neem de tijd om stil te staan! ReThink: wie wil je zijn?, ReDesign: wat moet je doen? en ReBuild: hoe ga je je dan organiseren?

Dit gegeven gaat ook niet voorbij aan de vakbonden. Het vergt echter veel van ons om de vermeende bedreigingen te gaan zien als kansen.

Ga, met de mogelijkheden van automatisering, kijken waar de mogelijkheden liggen. Geniet als gevorderd professional van het feit dat schoolverlaters, die hier beter mee om kunnen gaan, jou ontdoen van foutgevoelig en saai werk. Ga niet concurreren, maar onderzoek waar in de nieuwe verhoudingen jouw nieuwe toegevoegde waarde als gevorderde in het vakgebied ligt. Uit eigen ervaring weet ik dat die er is. Niet vanuit hiërarchie of status, maar vanuit toegevoegde waarde aan het totaal.

En vakbonden, kijk op welke wijze je dit proces ondersteunt om op die manier een bijdrage te leveren aan een maatschappij in het digitale tijdperk waarin we meer gelijk delen, zowel tussen generaties als ook binnen generaties.

VHS is alvast goed op weg met het lustrumsymposium op dinsdag 28 september. Het onderwerp: De digitale toekomst van de spoorsector. Zie ik je daar?

Ron Brouwer
Digital Projects Movares en rondetafelgast tijdens het Lustrumsymposium